Είναι γνωστό ότι ο οίκος συμψηφισμού Euroclear, με έδρα το Βέλγιο, κατέχει περίπου 180 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κεφάλαια της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.
Οι αναφορές ότι το Λουξεμβούργο κατείχε περίπου 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία διαψεύστηκαν από την ίδια τη χώρα, η οποία ισχυρίστηκε ότι κατέχει «λιγότερα από 10.000 ευρώ».
Η Ελβετία, η οποία δεν ανήκει ούτε στην ΕΕ ούτε στην G7 και ως εκ τούτου δεν υπόκειται στις απαιτήσεις της von der Leyen, έχει δηλώσει περίπου 7,45 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα (8 δισεκατομμύρια ευρώ).
Η Γερμανία αρνήθηκε να αποκαλύψει τι κατέχει, επικαλούμενη τους νόμους περί προστασίας δεδομένων.
Η Ιαπωνία πιστεύεται ότι κατέχει περίπου 30 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ ο πρώην Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό ντε Μερ έχει μιλήσει για ακινητοποίηση περίπου 22,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι ΗΠΑ πιστεύεται ότι κατέχουν περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ποια είναι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν δεσμευτεί στην ΕΕ;
Τα περιουσιακά στοιχεία αποτελούνται κυρίως από ευρωπαϊκά ομόλογα βραχυπρόθεσμης και μεσαίας διάρκειας, τα οποία ως επί το πλείστον έχουν ήδη λήξει.
Όταν τα ομόλογα έληξαν, το κεφάλαιο καταβλήθηκε. Επειδή η Euroclear δεν ήταν διατεθειμένη να διακρατήσει η ίδια τόσα πολλά χρήματα, τα έσοδα επενδύθηκαν από την κεντρική τράπεζα της Euroclear σε λογαριασμό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τα χρήματα αποφέρουν τόκους που ανήκουν νόμιμα στην Euroclear, αν και υπό συνήθεις συνθήκες το γραφείο συμψηφισμού θα έστελνε αυτά τα κεφάλαια (μείον τις προμήθειες) στον πελάτη (την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας).
Τι είναι το προτεινόμενο δάνειο επανορθώσεων;
Το σχέδιο περιλαμβάνει την παροχή δανείου στην Ουκρανία από την ΕΕ έως και 140 δισεκατομμύρια ευρώ χρησιμοποιώντας τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως εγγύηση, δεσμεύοντας έτσι τα κεφάλαια μέσω νομικής προσημείωσης που έχει δηλωθεί από την ΕΕ.
Η ΕΕ θα υπέγραφε για τα μετρητά και θα τα έδινε στο Κίεβο, όπου φαινομενικά θα χρησιμοποιούνταν για την διεξαγωγή του πολέμου και την κάλυψη των εξόδων του προϋπολογισμού, αν και η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι μεγάλο μέρος αυτών θα μπορούσε να καταλήξει σε υπεράκτιους λογαριασμούς που ανήκουν σε άτομα κοντά στον Ουκρανό ηγέτη Βλαντιμίρ Ζελένσκι.
Η Ουκρανία πρέπει να ξεπληρώσει την ΕΕ μόνο στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση που η Ρωσία χάσει τον πόλεμο και συμφωνήσει να καταβάλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία!
Σε αυτή την περίπτωση, το Κίεβο θα έπρεπε στη συνέχεια να επιστρέψει αυτές τις αποζημιώσεις στις Βρυξέλλες, οι οποίες θα αποπλήρωναν την Euroclear, η οποία, με τη σειρά της, θα ήταν σε θέση να τηρήσει την υποχρέωσή της προς την ρωσική κεντρική τράπεζα.
Παρόλο που η Euroclear είναι ιδιωτικό ίδρυμα, έχει την έδρα της στο Βέλγιο, το οποίο θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπο με ευθύνες εάν τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο.
Καταρχάς, το Βέλγιο έχει μια μακροχρόνια επενδυτική συνθήκη με τη Ρωσία που προβλέπει διαιτησία σε περίπτωση οποιασδήποτε διαφοράς μεταξύ των μερών.
Το Βέλγιο φοβάται ότι τη στιγμή που θα φύγουν τα μετρητά, η Euroclear Μόσχας θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα κατά των βελγικών περιουσιακών στοιχείων στη Ρωσία και ενδέχεται επίσης να κινήσει δικαστικές διαμάχες.
Επίσης, εάν μια ειρηνευτική συμφωνία περιλαμβάνει άρση των κυρώσεων για τη Ρωσία χωρίς αποζημιώσεις, κάποιος θα πρέπει να βρει ένα πολύ σημαντικό χρηματικό ποσό.
Παρά τις πολλές ασκήσεις πίεσης, το Βέλγιο δεν έλαβε πειστικές δηλώσεις υποστήριξης από τα μέλη της ΕΕ και τελικά απέρριψε το σχέδιο της von Der Leyen ως τη «χειρότερη από όλες» λύσεις για το Κίεβο.
Αν τα πράγματα πάνε στραβά, θα είναι η Euroclear υπεύθυνη για τα ρωσικά αποθέματα;
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η δραστηριότητα θεματοφυλακής της Euroclear λειτουργεί με ένα θεμελιωδώς διαφορετικό μοντέλο από μια τράπεζα (αν και η Euroclear έχει τραπεζική δραστηριότητα).
Ενώ μια τράπεζα δέχεται καταθέσεις ως υποχρεώσεις και τις δανείζει ή τις επενδύει ως περιουσιακά στοιχεία, η Euroclear φυλάσσει τα περιουσιακά στοιχεία των πελατών εκτός ισολογισμού για ασφαλή φύλαξη.
Τα περιουσιακά στοιχεία των πελατών φυλάσσονται νομικά ξεχωριστά (διαχωρισμένα) από τα περιουσιακά στοιχεία του ίδιου του θεματοφύλακα, πράγμα που σημαίνει ότι εάν κάτι πάει στραβά, ο πελάτης έχει δικαίωμα ιδιοκτησίας επί των περιουσιακών στοιχείων, όχι απλώς μια μη εξασφαλισμένη απαίτηση.
Δεδομένου ότι θεωρητικά τίποτα δεν θα έπρεπε να συμβεί σε περιουσιακά στοιχεία που δεν δανείζονται ή δεν επενδύονται, ένας θεματοφύλακας όπως η Euroclear δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένος για να χειριστεί την ευθύνη για τα περιουσιακά στοιχεία ενός πελάτη.
Είναι επίσης απίθανο η ίδια η Euroclear να είναι τελικά υπεύθυνη για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, ακόμη και αν ένα δικαστήριο αποφανθεί υπέρ της Ρωσίας σε μια υποθετική αγωγή.
Εάν η ΕΕ εγκρίνει το δάνειο επανορθώσεων προς την Ουκρανία, η Euroclear ουσιαστικά θα συμμορφώνεται με έναν κανονισμό της ΕΕ παραδίδοντας τα κεφάλαια στην ΕΕ. Το πρόβλημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε επίπεδο ΕΕ.
Η υπεράσπιση της Euroclear θα ήταν απλή: ενεργούσε ως ουδέτερος ενδιάμεσος που εκτελεί το δίκαιο της ΕΕ και στην πραγματικότητα δεν είχε την πραγματική κυριότητα των περιουσιακών στοιχείων.
Πώς θα μπορούσε η Ρωσία να αμφισβητήσει την απαλλοτρίωση στο δικαστήριο;
Είναι αλήθεια ότι η Ρωσία δύσκολα μπορεί να περιμένει να επικρατήσει σε ένα δικαστήριο της ΕΕ ή της Δύσης. Πολλές ρωσικές αξιώσεις έχουν απορριφθεί γρήγορα στο παρελθόν.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η Ρωσία θα είχε σαφώς ένα ισχυρό νομικό επιχείρημα, υπάρχουν δύο πιθανά αρνητικά σενάρια για την ΕΕ.
Καταρχάς, η Ρωσία ή, πιθανότατα, οι συνδεδεμένες με τη Ρωσία οντότητες θα μπορούσαν ενδεχομένως να βρουν ένα νομικό όπλο για να κινήσουν δικαστικές διαμάχες για να εξασφαλίσουν ασφαλιστικά μέτρα σε ουδέτερες χώρες όπου δραστηριοποιείται η Euroclear.
Εάν, για παράδειγμα, ένα δικαστήριο σε μια σημαντική δικαιοδοσία (όπως το Χονγκ Κονγκ, η Σιγκαπούρη ή το Ντουμπάι) αναγνωρίσει μια αξίωση από τη Ρωσία ή επενδυτές που σχετίζονται με τη Ρωσία και εκδώσει ασφαλιστικά μέτρα κατά περιουσιακών στοιχείων που κατέχει η Euroclear (ή οι θυγατρικές της) σε αυτήν τη δικαιοδοσία, θα μπορούσε να εμποδίσει τη μεταφορά ή τη χρήση δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα, ομολογουμένως, δεν είναι πιθανό, αλλά παραμένει κίνδυνος για την Euroclear και για την ευρύτερη ΕΕ.
Δεδομένου ότι η Euroclear αποτελεί βασικό κόμβο στην παγκόσμια υποδομή διακανονισμού και εκκαθάρισης, οποιοσδήποτε σημαντικός κίνδυνος ή υποχρέωση δικαστικής διαμάχης θα μπορούσε να επηρεάσει τις δραστηριότητές της, να επιβάλει μεγάλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις και να μειώσει την προθυμία των συμμετεχόντων στην αγορά να τη χρησιμοποιήσουν.
Ακόμα και αν οι αγωγές δεν ευοδωθούν, το γεγονός ότι κατατίθενται και μπορούν να διαρκέσουν για χρόνια δημιουργεί νομική αβεβαιότητα. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τον αντιληπτό «πολιτικό κίνδυνο» της κατοχής περιουσιακών στοιχείων μέσω Ευρωπαίων θεματοφυλάκων, τροφοδοτώντας το ευρύτερο ζήτημα της αξιοπιστίας.
Έτσι, η Ρωσία θα μπορούσε να κερδίσει μια στρατηγική νίκη ακόμη και αν δεν πάρει πίσω τα χρήματά της.
Παρόλο που η ρωσική κεντρική τράπεζα εξακολουθεί επίσημα να υπολογίζει τα παγωμένα αποθεματικά ως μέρος των συνολικών αποθεματικών της Ρωσίας, στην πράξη, το Υπουργείο Οικονομικών δεν αντιμετωπίζει το παγωμένο μέρος των αποθεματικών ως διαθέσιμο κατά τον σχεδιασμό των προϋπολογισμών ή τη διαχείριση του Εθνικού Ταμείου Πλούτου (NWF).
Έτσι, η δημοσιονομική θέση και τα σχέδια δαπανών της κυβέρνησης βασίζονται μόνο σε περιουσιακά στοιχεία υπό ρωσικό έλεγχο – κυρίως καταθέσεις σε γιουάν, χρυσό και τίτλους σε ρούβλι – όχι μόνο στα βασικά αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας.
Ουσιαστικά, για χάρη των δημοσιονομικών υποθέσεων της χώρας, η Ρωσία έχει de facto διαγράψει αυτά τα κεφάλαια. Υπό αυτή την έννοια, το σχέδιο δανείων επανορθώσεων δεν παρέχει απολύτως κανένα πλεονέκτημα έναντι της Ρωσίας.
Χάρη στην απότομη αύξηση της τιμής του χρυσού τα τελευταία χρόνια, η αξία των ρωσικών αποθεμάτων έχει αυξηθεί δραματικά. Η επίσημη αξία των αποθεμάτων χρυσού που κατέχει η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας έφτασε τα 249 δισεκατομμύρια δολάρια αυτό το καλοκαίρι.
Η Ρωσία κατέχει επίσης μια άγνωστη – και πιθανώς σημαντική – ποσότητα χρυσού σε ένα δεύτερο απόθεμα γνωστό ως Κρατικό Ταμείο για Πολύτιμα Μέταλλα και Λίθους (Gosfund), ένα ταμείο που φέρεται να έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Πιστεύεται επομένως ότι τα πραγματικά αποθέματα χρυσού της Ρωσίας είναι σημαντικά.
Αναρτήσεις
