Πάρτε τα αντικαταθληπτικά σας, λοιπόν, και πάμε…
Σας αφορά όλους – είτε έχετε πάρει σύνταξη, είτε κοντεύετε, είτε απέχετε πολύ ακόμα...
Θα ξεκινήσω από την καίρια, ερώτηση: ήταν απαραίτητη η περικοπή συντάξεων;
Αυτό δεν τολμάει να το θίξει ευθέως κανείς…
Και μετά το δεύτερο ερώτημα: Θα τελειώσουν οι μειώσεις συντάξεων ή θα υπάρξουν κι άλλες, πέρα απ’ αυτές που έχει υπογράψει ο Τσίπρας;
Εδώ μαζεύονται μια σειρά απαγορευμένες αλήθειες!
Που πρέπει όμως να ειπωθούν:
* Πρώτον, το ασφαλιστικό μας σύστημα ΔΕΝ άντεχε τις συντάξεις που δίνονταν ως το 2009.
Πολλοί συνταξιούχοι έλεγαν τότε – και υποστηρίζουν ακόμα – ότι τους έκοψαν τις συντάξεις που είχαν πληρώσει οι ίδιοι.
Αυτό, όμως, δεν είναι απολύτως ακριβές!
Αν πάρετε το παράδειγμα ενός μέσου εργαζομένου που άρχισε να δουλεύει το 1980 και βγήκε στη σύνταξη μετά από 35 χρόνια το 2014-15, θα διαπιστώστε ότι η «κεφαλαιοποίηση» των κρατήσεων του (και του εργοδότη του) αυτά τα 35 χρόνια ανέρχονταν σε μηνιαία σύνταξη 60% περίπου των τελευταίων αποδοχών του!
Με προοπτική ότι θα εισπράττει για μια 15ετία περίπου.
Δηλαδή θα έπρεπε να έχει «ποσοστό αναπλήρωσης» (του τελευταίου εισοδήματός του, ως εργαζόμενος) της τάξης του 60%!
Αλλά κανείς δεν έπαιρνε τότε σύνταξη το 60% του τελευταίου μισθού του. Οι περισσότεροι έπαιρναν το 100%! (Κάποιο έπαιρναν ακόμα περισσότερο…)
Οι συντάξεις ήταν λοιπόν, πολύ υψηλές για την αντοχή των ταμείων.
Κι έπρεπε να «τσοντάρει» το κράτος.
Το πράγμα γινόταν ακόμα χειρότερο, όμως: Διότι δεν υπολογίσαμε καθόλου τα «εφ’ άπαξ». Υπήρχαν περιπτώσεις που το «εφ’ άπαξ» έφτανε ή/και ξεπερνούσε το σύνολο των κεφαλαιοποιημένων εισφορών (πραγματικών ή «τεκμαρτών»). Με αποτέλεσμα η σύνταξή που θα έπαιρνε όλα τα επόμενα χρόνια να είναι απευθείας από τον Προϋπολογισμό – δηλαδή από το φορολογούμενο.
Και βεβαίως, οι εισφορές που πληρώθηκαν όλα τα χρόνια του εργάσιμου βίου περιλαμβάνουν και την ασφάλιση υγείας του ίδιου και της οικογένειάς του. Αν αφαιρέσουμε κι αυτό το κόστος, η πραγματική σύνταξη για την επόμενη 15ετία θα έπρεπε να είναι κοντά στο 50%.
Κι αν αφαιρέσουμε και το «εφ’ άπαξ» (όπου δίνεται) η πραγματική σύνταξη θα γινόταν μικρότερη κι από 40% ποσοστό «αναπλήρωσης».
Αλήθεια πρώτη, που δεν ειπώθηκε, λοιπόν: Ποσοστό αναπλήρωσης 100% δεν έβγαινε με τίποτε! Οι συντάξεις ήταν απαραίτητο να κοπούν. Για να υπάρχουν συντάξεις και στο μέλλον.
(Όπως βλέπετε εδώ δεν βάζω καθόλου στο λογαριασμό τους δημογραφικούς ρυθμούς γήρανσης. Θα το δούμε σε λίγο αυτό. Κι αν βάλετε το δημογραφικό στο λογαριασμό, τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, Πολύ χειρότερα…)
Δεύτερη αλήθεια, που επίσης δεν λέγεται: Για την χρεοκοπία των ταμείων δεν φταίνε μόνο τα πολύ υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης. Φταίει και το γεγονός ότι για πολλά χρόνια, την περίοδο 1979-92, τα αποθεματικά των ταμείων παρέμεναν άτοκες καταθέσεις στην τράπεζα Ελλάδος! Και μάλιστα όταν ο πληθωρισμός έτρεχε με μέσον όρο 14%!
Δηλαδή στα 14 χρόνια από τα 35 της περιόδου που εξετάζουμε τα αποθεματικά των ταμείων εκμηδενίστηκαν!
Είναι σαν να μην υπάρχουν ουσιαστικά…
Γι’ αυτό δεν φταίνε οι τότε εργαζόμενοι και σημερινού συνταξιούχοι…
Αυτή υπήρξε η μεγάλη λεηλασία των Ταμείων: το να βάζουν εισφορές άτοκες σε περίοδο πληθωριστικής έξαρσης…
Αλλά περιέργως δεν μιλάει κανείς, ούτε γι’ αυτό.
Βέβαια, το ότι «δεν φταίνε οι εργαζόμενοι», είναι σχήμα λόγου. Αυτοί εξέλεγαν τις κυβερνήσεις που τους είχαν «κλειδωμένα» τα αποθεματικά των Ταμείων τους άτοκα.