Του Γιώργου Λακόπουλου*
Περισσότερο από την αποτυχία των εταιρειών δημοσκοπήσεων σε αυτές τις εκλογές, ενοχλούν οι δικαιολογίες τους.
Κάποιοι ζήτησαν συγνώμη αλλά θα... συνεχίσουν. Άλλοι αξιοποίησαν τη σχέση συνενοχής με μέσα ενημέρωσης για να "εξηγήσουν" την αποτυχία -δύο φορές μέσα σε τρεις μήνες. Παλιό το έργο: αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις προβλέψεις τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.
Όποιος έχει μάτια βλέπει. Ακόμη και οι εταιρείες που δημοσίευσαν στο τέλος διαφορές υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, κινήθηκαν στα όρια του στατιστικού λάθους. Οι περισσότεροι δημοσκόποι παγιδεύτηκαν στη θεωρία του ντέρμπι.
Παγιδεύτηκαν ή προσπάθησαν να παγιδεύσουν; Στη δεύτερη περίπτωση για λογαριασμό τίνος; Της ΝΔ που ήθελε να φαίνεται ότι η προκήρυξη των εκλογών μηδένισε το κοντέρ; 'Η του ΣΥΡΙΖΑ που είχε χαμηλή συσπείρωση και ήθελε να τρομάξει το κοινό του;
Οι απαντήσεις έχουν σημασία, αλλά κανείς δεν θα τις βρει με αποδείξεις. Συχνά όμως ότι δεν.. ξέρουμε οφείλουμε να το αντιλαμβανόμαστε: κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο των δημοσκόπων. Αν οι επίσημες αρχές επιχειρούσαν μια συστηματική έρευνα θα έλυναν πολλές απορίες.
Ποιος παραγγέλλει τις δημοσκοπήσεις; Πόσο κοστίζουν και ποιος τις πληρώνει; Πόσο έγκυρα γίνονται οι δειγματοληψίες; Πόσο επιστημονικά αξιολογούνται τα ευρήματα; Που φυλάσσονται τα "σώματα" των ερευνών και ποιος τα ελέγχει;
Κανείς δεν ζήτησε πότε από κανέναν εξηγήσεις. Κάποια από τα ΜΜΕ δημοσιεύουν τις "πίτες" και τα γραφήματα που παραλαμβάνουν χωρίς έλεγχο. Άλλα αλλοιώνουν το συμπέρασμα, χωρίς να αντιδρούν οι εταιρείες για να προστατεύσουν την αξιοπιστία τους. Γι' αυτό ας μην κρυβόμαστε: πολλές δημοσκοπήσεις επιχειρούν να διαμορφώσουν, ή έστω να επηρεάσουν το αποτέλεσμα, παρά να το προβλέψουν.
Άλλωστε είναι αμφίβολο αν μπορούν να το κάνουν, ακόμη και αν θέλουν -κι αυτό ίσως είναι χειρότερο. Άλλοτε υπάρχουν αντικειμενικά εμπόδια, -πχ ένας στους δυο πολίτες αρνείται να απαντήσει, ή απαντά παραπλανητικά- άλλοτε η χαμηλή χρηματοδότηση στερεί προσωπικό και επιστημονικά εργαλεία και άλλοτε τα "μαγαζιά" έχουν στηθεί στο πόδι...
Ασφαλώς το θέμα δεν είναι τεχνικό. Βρίσκεται στις φήμες για τις εκλεκτικές συγγένειες στο τρίγωνο: εταιρείες δημοσκοπήσεων - μέσα ενημέρωσης - πολιτικά κόμματα. Κυκλοφορούν πολλά για το ποιος δουλεύει για ποιόν, ή για τα άτυπα trust του χώρου. Δεν είναι όλοι ίδιοι, αλλά μερικοί παρά είναι.
Έτσι όμως απουσιάζει η βασικότερη προϋπόθεση: η ανεξαρτησία του ερευνητή. Κάθε κόμμα ή κάθε ΜΜΕ έχει τους "δικούς του" δημοσκόπους, κάθε δημοσκόπος έχει τους δικούς του πελάτες. Από 5-6 εταιρείες παλαιοτέρα, σήμερα δικαιούνται να δημοσιεύουν δημοσκοπήσεις πάνω από είκοσι. Πού βρέθηκε τόση ύλη για να συντηρηθούν τόσες πολλές επιχειρήσεις;
Αναρτήσεις
