Ελπίζομεν εις τον Θεόν και η μηχανή να γίνη μεγαλυτέρα και ωφελιμωτέρα εις το Εθνος και το χαρτίον να πωλήται ευθυνότατα εις τους Ελληνας.

Τέτοια εποχή πριν από 180 χρόνια, ενώ το νεοελληνικό κράτος δεν είχε ακόμη επισήμως αναγνωρισθεί, κυκλοφορούσε μια περίεργη πρόσκληση. Οι Ελληνες καλούνταν να πουλήσουν κουρέλια που είχαν στα σπίτια τους! Αν δεν ήθελαν παράδες, μπορούσαν να τ ανταλλάξουν με χαρτί!

Πρόκειται για την πρώτη, μάλλον, είδηση περί ελληνικής «βιομηχανίας» και συγκεκριμένα την παραγωγή χαρτιού. Ενα μεγαλεπήβολο σχέδιο αγωνιστών του 1821. Πρωταγωνιστής για την κατασκευή του χαρτοποιείου («χαρτουργείο» όπως το αποκαλούσε) ήταν ο γιατρός, δάσκαλος και κληρικός Διονύσιος Πύρρος. Όπως ο ίδιος γράφει «Η πολυσύνθετος αύτη μηχανή είναι μεν ωφελιμωτάτη εις τον Κοινόν, πλην είναι πολυέξοδος». Δύο χρόνια αργότερα θα επιχειρήσει ξανά να θέσει σε λειτουργία τη χαρτοποιητική του, με συνέταιρο τον ήρωα της Επανάστασης Νικηταρά. Εβαλαν από 3.000 γρόσια ο καθένας για τις εγκαταστάσεις στον Ερασίνο ποταμό (Κεφαλάρι Αργους) και ξεκίνησαν. Τότε δημοσιεύτηκε και η «ειδοποίησις» για τα ράκη.

Το κεφάλαιό, όμως, πολύ γρήγορα εξαντλήθηκε και απευθύνθηκαν στον Καποδίστρια για ενίσχυση. Ο κυβερνήτης δεν έδωσε σημασία στο αίτημά τους. Το εργαστήριο έκλεισε και ο Νικηταράς μετέφερε τον εξοπλισμό στο σπίτι του.

Οι δύο συνέταιροι θα επανέλθουν για ίδρυση νέου χαρτοποιείου στους Μύλους του Αργους μετά την έλευση του Οθωνα. Απευθύνονται τότε (1833) στον επί των οικονομικών γραμματέα (υπουργό) Αλ. Μαυροκορδάτο.

Ζητούσαν 30.000 δραχμές για την αγορά εξοπλισμού, προμήθεια πρώτων υλών για έναν χρόνο και για τη μισθοδοσία 40 εργατών. Πρόβλεπαν ότι θα εισπράττανε 100.000 δρχ. τον χρόνο. Οι υπολογισμοί τους δεν ήταν υπεραισιόδοξοι, αφού είναι αποδεδειγμένη η όχι μικρή κατανάλωση χαρτιού την περίοδο εκείνη.

Το αίτημά τους απορρίφθηκε.

Η Αυλή απέρριψε τα επιχειρήματα του Πύρρου

Μιλιούνια δραχμων Το βασικό επιχείρημα των Πύρρου-Νικηταρά προς τον Μαυροκορδάτο για να ενισχύσει οικονομικά το χαρτοποιείο τους είναι ότι έτσι θα ωφεληθούν οι Ελληνες δίνοντας λιγότερα για χαρτί και η Ελλάδα θα ωφεληθεί «μιλιούνια δραχμών» που χάνονται με τις εισαγωγές του.

Φθονεροί έμποροιΟταν το αίτημα απορρίπτεται, ο Πύρρος οργισμένος ανταλλάσσει σκληρά λόγια με τον Μαυροκορδάτο και αναφωνεί: «Ανόητοι Ελληνες, απατώμενοι από τους δολερούς υπουργούς και φθονερούς εμπόρους της Ελλάδος δεν ζητούσι την ευδαιμονίαν αυτών». Σημαντικό ρόλο φαίνεται πως έπαιξαν οι χαρτέμποροι-εισαγωγείς του Αργους και του Ναυπλίου, που είδαν να κινδυνεύουν τα συμφέροντά τους. Ετσι, έληξε άδοξα η ιστορία του πρώτου χαρτοποιείου στην Ψωροκώσταινα.

Ζητιάνος έγινε ο ΝικηταράςΟ οπλαρχηγός της Επανάστασης Νικηταράς (1782-1849), ο γνωστός και ως Τουρκοφάγος, μετά το ναυάγιο του χαρτοποιείου επεχείρησε να ιδρύσει και τρεις υδρόμυλους. Δανείστηκε, τον «έπνιξαν» οι τόκοι κι έχασε τη μοναδική περιουσία του (αγρόκτημα Σερεμέτι στα όρια Αργους-Ναυπλίου). Μετά τις διώξεις που υπέστη από τους Βαυαρούς, τυφλός και πάμφτωχος, κατέληξε να ζητιανεύει έξω από την εκκλησία της Ευαγγελίστριας στην Αθήνα.

Υστερα από μισό αιώναΗ τρίτη απόπειρα για δημιουργία νεοελληνικού χαρτοποιείου γίνεται το 1871 από τον λόγιο και τυπογράφο Κ. Νικολαϊδη-Φιλαδελφέα στην Αθήνα. Προσπάθησε να εξασφαλίσει προνόμια από την κυβέρνηση και δάνειο από την Εθνική Τράπεζα, αλλά οι αιτήσεις του απορρίφθηκαν. Το πρώτο εργοστάσιο χαρτιού θα κατασκευάσει έξι χρόνια αργότερα στο Φάληρο ο Βασίλειος Βουραξάκης, έμπορος από τη Γορτυνία. Θα λειτουργεί έως το 1904, όταν καταστρέφεται από πυρκαγιά. Η πρώτη οργανωμένη χαρτοβιομηχανία στην Ελλάδα άρχισε να λειτουργεί πολύ αργότερα (Χαρτοποιεία Αιγίου από το 1924).